Co łączy Olsztyn z Kłajpedą na Litwie i Växjö w Szwecji? Przekonanie, że rower może być rozwiązaniem pewnych problemów komunikacyjnych w miastach, świadomość, że jazda na rowerze wymaga umiejętnego promowania oraz to, że warto współpracować w międzynarodowym gronie. Wspólnym działaniem tych trzech miast jest projekt BikeLab, który miał swoją pierwszą odsłonę na przełomie lutego i marca 2016.

Rower staje się coraz popularniejszym środkiem transportu w polskich miastach. Ten pozytywny trend widać także na ulicach Olsztyna. Rower pozwala na szybkie i tanie przemieszczanie się bez względu na korki, a przy tym jest cichy i ekologiczny oraz sprzyja aktywności fizycznej, jakże potrzebnej mieszkańcom współczesnych miast dla zachowania zdrowia. Nadal jednak istnieje potrzeba wielu działań, aby poprawić warunki korzystania z roweru na terenie miasta i ciągłe upowszechnianie tego sposobu przemieszczania się. W tym celu Olsztyn przystąpił do międzynarodowego projektu BikeLab (Rowerowe Laboratorium), wspólnie ze szwedzkim Växjö oraz litewską Kłajpedą.

Projekt polega na wymianie doświadczeń, wspólnym wypracowywaniu nowych, optymalnych rozwiązań dla transportu rowerowego oraz rozwijaniu szeroko rozumianej kultury rowerowej w tych trzech miastach, a następnie całego rejonu Morza Bałtyckiego. Jest to okazja nie tylko do skorzystania z zagranicznych doświadczeń ale również pełnoprawnego wniesienia naszych unikalnych doświadczeń i pomysłów, które od kilku lat udaje nam się gromadzić i stosować.

Projekt uzyskał finansowanie Instytutu Szwedzkiego, co pozwala na pełne pokrycie wszelkich kosztów związanych z pobytem olsztyńskiej delegacji na Litwie i w Szwecji. Każde z miast umożliwi uczestnikom zapoznanie się z lokalnym kontekstem rowerowym i wyzwaniami i które należy wziąć pod uwagę przy wypracowywaniu wspólnych działań podczas spotkań roboczych i warsztatów.
W skład olsztyńskiej delegacji weszli: oficer rowerowy Mirosław Arczak, asystentka Prezydenta ds. specjalnych projektów społecznych Dorota d`Aystetten oraz prezes warmińsko-mazurskiego oddziału PTTK Marian Jurak.

Pierwsze spotkanie uczestników projektu miało  miejsce w Kłajpedzie w dniach 29.02-02.03.2016. Rozpoczęło się od roboczej przejażdżki po mieście, której celem było poznanie stanu istniejącej infrastruktury rowerowej oraz pokazanie konkretnych utrudnień, dla których należy znaleźć rozwiązanie. Jednym ze wskazanych utrudnień są fragmenty ulic o historycznej, brukowanej nawierzchni, która ma niewątpliwie duże walory estetyczne, ale jest niezbyt przyjazna dla rowerzystów. Po wizji terenowej odbyła się seria prezentacji i warsztatów w Urzędzie Miasta Kłajpedy, podczas których nastąpiła wymiana informacji, doświadczeń i pomysłów. Były to bardzo twórcze i owocne spotkania w międzynarodowym gronie, z których każda ze stron wyniosła nową, cenną wiedzę oraz inspiracje do zastosowania we własnych miastach.

Ciekawostką jest fakt, iż dla gospodarzy spotkania niezwykle cenną inspiracją, z której chcieliby skorzystać jak najszybciej jest funkcjonowanie w Olsztynie stanowiska Oficera Rowerowego.

Kolejne spotkanie uczestników projektu BikeLab odbędzie się już w kwietniu w Olsztynie. Goście z Litwy i Szwecji zapoznają się z naszymi udogodnieniami dla rowerzystów, pomogą znaleźć rozwiązania dla naszych rowerowych bolączek oraz wspólnie wypracują  kolejną porcję rowerowej wiedzy. Przy okazji z pewnością zwrócą uwagę na liczne walory turystyczne i rekreacyjne Olsztyna.

Ostatnie spotkanie będzie miało miejsce maju, a uczestnicy zagoszczą w szwedzkim Växjö.

Następne etapy projektu zakładają włączenie kolejnych partnerów z rejonu Morza Bałtyckiego i wspólne decydowanie o optymalnych rowerowych rozwiązaniach, które będą miały szanse wdrożenia z wykorzystaniem finansowania z Unii Europejskiej.

(Dorota d`Aystetten, Mirosław Arczak; Urząd Miasta Olsztyna)

- - - - - - - - - -

Foto-relacja z Kłajpedy:

^ Wspólna wycieczka po mieście była konieczna, aby w praktyce poznać lokalne problemy z jakimi borykają się rowerzyści.
Lokalnym partnerem projektu jest wypożyczalnia rowerów Du Ratai.

^ Obszar historycznego centrum miasta jest w sporej części zamknięty dla samochodów, jest to bardzo atrakcyjny skrót z kierunku największych osiedli mieszkaniowych, jednak dostępna nawierzchnia jest bardzo niewygodna do jazdy na rowerze.

^ Po wizji terenowej sporo czasu poświęcono podsumowaniu sytuacji w Kłajpedzie, poszukiwaniu najważniejszych wyzwań do podjęcia oraz wypracowaniu wspólnego mianownika pomiędzy trzema miastami biorącymi udział w BikeLab.

^ Parking rowerowy na tyłach Urzędu Miasta Kłajpedy z rowerami uczestników projektu.
(Nie udało się uzyskać odpowiedzi nt. dziwnego rozmieszczenia stojaków. 10 stojaków ustawionych w pięciu parach można bowiem rozdzielić na dwa takiej samej wielkości parkingi zamiast jednego).

^ Rekreacyjna trasa o wysokim standardzie wyznaczona wzdłuż rzeki.

^ Ten sam ciąg rekreacyjny, jednak z innym rodzajem nawierzchni.

^ Bramki wejściowe na prom w kierunku Mierzei Kurońskiej, który przewozi prawie 300 tys. rowerzystów rocznie! (wg informacji udzielonych przez lokalną wypożyczalnię rowerów i na podstawie liczby wejściówek wystawionych na przewożone rowery- rower bowiem podróżuje za darmo).

^ Pasy rowerowe wiodące przez historyczne centrum.

^ Udogodnienia rowerowe wkraczają także na obszar dostępny pozostałym pojazdom.

^ Buspas dostępny dla ruchu rowerowego!
Bordowy fragment chodnika jest pozostałością po nieudanych próbach pogodzenia pieszych i rowerzystów na jednym ciągu o bardzo małej szerokości. Nie było to ani wygodne, ani bezpieczne, stąd wiele osób korzystało z asfaltowej i szerokiej jezdni.

^ Nietrudno było spotkać miejscowych rowerzystów. Rozmaicie korzystają z dostępnych rozwiązań, ale jak na dosyć chłodną aurę, liczba cyklistów daje obraz tego, co zapewne dzieje się w tzw. "sezonie".

^ Rowerzysta wspomagany elektrycznie.
Droga dla rowerów ciągnie się kilometrami wzdłuż największej ulicy, przy której z jednej strony umieszczono szereg centrów handlowych, a z drugiej olbrzymi park, w którym wybudowano kilka masywnych skupisk bloków mieszkalnych. Ważną cechą Kłajpedy jest płaski teren, który pozwala na sprawną jazdę nawet na dłuższych dystansach.

^ Jedno z naprawdę wąskich gardeł na głównej trasie rowerowej.

^ Niedługo trzeba było czekać, aby przekonać się jak rowerzyści radzą sobie z tym problemem.

^ Na trasie można zobaczyć efekty realizacji projektów unijnych w postaci krótkich odcinków o wyższym standardzie (chociaż i tutaj nie ustrzeżono się przed błędami, które wychodzą dopiero w trakcie użytkowania).

^ W wielkim parku łączącym poszczególne blokowiska wyznaczono dobrej jakości aleję rowerowo-pieszą.
Przy ładnej pogodzie niemal pewne są tu jednak konflikty, ponieważ podział przy pomocy symbolicznej linii nie gwarantuje bezpieczeństwa i komfortu korzystania.

^ Olbrzymie rondo dla samochodów (za murem), a piesi i rowerzyści pokonują ten obszar przy pomocy przejść podziemnych. Labirynt na drodze rowerowej zapobiega wjechaniu na... schody, które prowadzą do tunelu.

^ Strefa Tempo 30 na granicy ścisłego centrum.
Za wiatą widoczną na zdjęciu stoi znak zakazujący wjazdu samochodów, a ruch rowerowy jest sprowadzony na jezdnię.

^ Jedną z flagowych przestrzeni miejskich jest olbrzymi deptak, dostępny także dla rowerzystów.

^ Atrakcyjną przestrzeń miejską udało się osiągnąć m.in. dzięki rozcinaniu okolicznych ulic.

^ Deptak wyposażony jest w dziesiątki stojaków rowerowych rozsianych na całej przestrzeni.

^ Jedna z uczelni napotkanych przy głównej trasie. Droga dla rowerów jest doprowadzona do parkingu (z dobrymi stojakami) zlokalizowanego przed samym wejściem do budynku.

^ Sympatyczny znak drogowy. Nigdy nie zaszkodzi przypominać kierowcom, że powinny jak najbardziej ograniczać uciążliwość swoich pojazdów dla otoczenia.

- - - - - - - - - -

Zapraszamy także do zapoznania się z relacją rowerzystów z Torunia, którzy w 2010 r. brali udział w projekcie Velomanija i w podobnych celach zwiedzili Kłajpedę na rowerach. W kilku miejscach zaszły pozytywne zmiany, także w zakresie ruchu rowerowego.